اوايل زمستان امسال (سال 92) بود كه داشتم در اينترنت ميگشتم كه بطور اتفاقي عكسي از يك نمونه مدل سرعت مخصوص مسابقه را ديدم كه نظرم را خيلي جلب نمود . بنابراين شروع به تحقيق در مورد مدلهاي سرعتي نمودم و فهميدم كه عموما اين مدلها به دو نوع بال رو و بال زير تقسيم ميشوند .
مدلهاي سرعتي بال رو (F5D)
-- اين مدلها همگي بال رو بوده و برخلاف ظاهرشان ، مشخصاتشان با گلايدرهاي معمولي فرق دارد
-- اين مدلها همگي از موتورهاي الكتريكي استفاده ميكنند
-- اين مدلها همگي داراي بدنه كوتاه و بال نسبتا كشيده اي هستند
-- ايرفويل اين مدلها عبارتند از MH 30, t/c = 7.84% --- MH 31, t/c = 7.99% --- MH 32, t/c = 8.71% --- MH 33, t/c = 7.23% --- MH 34, t/c = 8.51% --- MH 43, t/c = 8.50%
-- اين مدلها عموما سرعتهايي بالاي 200 كيلومتر در ساعت دارند
مدلهاي سرعتي بال زير (F3D)
-- اين مدلها همگي بال زير بوده و شكل بالشان نيز كاملا مخصوص ميباشد
-- اين مدلها همگي از موتورهاي سوختي دو زمانه با سوخت متانول بدون نيترو استفاده ميكنند
-- موتورهاي اين مدلها بدون كاربراتور هستند و بمحض روشن شدن با حداكثر قدرت كار ميكنند .
-- دور موتورهاي اين گروه بين 18 الي 31 هزار دور در دقيقه متغيير ميباشد (عموما 25 هزار دور هستند)
-- اين مدلها همگي داراي بدنه كوتاه و بال نسبتا كشيده اي هستند
-- ايرفويل اين مدلها عبارتند از MH 23, t/c = 8.01% --- MH 24, t/c = 9.01% --- MH 25, t/c = 9.98% --- MH 52, t/c = 9.00% --- MH 53, t/c = 9.43% --- MH 26, t/c = 10.99%
-- اين مدلها عموما سرعتهايي بالاي 300 كيلومتر در ساعت دارند
با توجه به اينكه تا حالا دوبار مدلهاي بال روي سرعتي شبيه مدلهاي F5D ساخته بودم بنابراين تصميم گرفتم يك مدل از گروه F3D بال زير بسازم . همچنين بدليل اينكه از دو سال قبل ، 10 كيلو چسب اپوكسي مخصوص فايبرگلس داشتم ، بنابراين تصميم گرفتن بدنه و بال را از فايبرگلس بسازم و هم اينكه تجربه كار با فايبرگلس بدستم بيارم .
ساخت بال :
مدلهاي F3D در مسابقات بايد با سرعت خيلي زياد سه عدد تيرك را دور بزنند بنابراين خلبانان سعي ميكنند براي برنده شدن ، با آخرين سرعت ممكن چرخيده و موانع را دور بزنند كه اين امر فشار وحشتناكي را به بال هواپيما وارد ميكند كه براحتي ميتواند باعث از هم پاشيده شدن بال گردد . بنابراين بال اين نوع هواپيماها هم از لحاظ ساختار و هم از لحاظ مقاومت بايد با روشهاي خيلي خاص ساخته شوند .
مشخصات كلي بال اين مدلها عبارتند از :
-- شكل بال آنها با بالهاي ديگر مدلها كاملا متفاوت ميباشد.
-- اين مدلهاي داراي ريبهاي خاص خود ميباشند كه بطور خاص براي سرعتهاي بالاي 300 كيلومتر طراحي شده اند
-- در مدلهاي معمولي براي سبك بودن بال ، بين اكثر ريبها را روكش بالسا نزده و از روكش سولار فيلم استفاده ميكنند در حاليكه بال مدلهاي F3D بصورت كاملا يكپارچه (عموما قالبي) از فايبرگلس يا فيبر كربن ساخته ميشوند .
-- اين مدلها داراي اسپار خيلي مقاوم و در عين حال سبك هستند .
-- براي ساخت اين نوع بالها عموما از روش قالبگيري يك تكه استفاده ميشود
با توجه به موارد گفته شده در بالا ، من نميتوانستم بالي با استانداردهاي اين مسابقات بسازم ولي سعي كردم تا حدامكان بال ساخته شده سبك و مقاوم از آب دربيايد كه تا حد 70 درصد در اينكار موفق بودم .
و اما شروع كار :
براي ساخت بال ابتدا 14 عدد ريب از نوع MH24 بريده و آماده كردم . اين ريبها متناسب با شكل بال هم از طول و هم ارتفاع با هم متفاوت بودند كه اين كار ساخت بال را برايم خيلي مشكل ميكرد چرا كه من تا حالا فقط با فومبرد كار كرده و ريبهاي نامتقارن با سطح زيرين كاملا صاف ساخته بودم ، بنابراين نميدونستم چطوري بايد مركز ريبها را در يك خط نگهداشته و از تاب برداشتن بال جلو گيري كنم .
براي اين منظور دو تا كارانجام دادم :
-- ابتدا يك مفتول 2 ميل از ريبها رد كردم كه اينكار باعث گرديد آنها در يك خط مستقيم قرار گيرند (هم راستا كردن طولي ريبها)
-- دوما از يك ورق فومبرد 5 ميل استفاده كرده و با برش آن كل ريبها را در آن جا دادم (هم راستا كردن عرضي ريبها)

در ادامه با ورقهاي 2 ميلي بالسا شروع به چسباندن روكش بخش رويي بال نمودم تا شكل كلي بال خودش و نشون داد .
اسپار بال :
بدليل سرعت بالا و نيروي زيادي كه به بال اين مدل هنگام پرواز وارد ميشود ، بال بايد داراي يك اسپار قوي و در عين حال سبك باشد كه به اين منظور از ميله كربن توپر به ضخامت 6 ميل استفاده گرديد تا بتواند در مقابل نيروهاي وارده دوام بياورد . قبل از نصب اسپار در بال ابتدا ميله كربن روي يك باريكه از سه لاي يك و نيم ميل چسبانده شده و مجموعه آماده شده زير بال نصب گرديد كه در عمل خيلي خوب و محكم از آب در آمد .
و اما بقيه كارهاي ساخت بال :
-- تكميل روكش رويي بال
-- برش الورانهاي بال
-- تعيين محل نصب سروها و تعيين محل نصب چرخها در زير بال
-- نصب سيمهاي رابط سروها قبل از روكش كردن زير بال
-- نصب روكش زير بال با استفاده از بالساي 2 ميل
-- برش محل نصب سروها و چرخها در روكش زيري بال

فايبرگلس كردن بال :
براي مقاوم كردن بال تصميم گرفتم از يك لايه فايبرگلس فقط در زير بال استفاده كنم كه هم مقاومت لازم را به بال بدم و هم اينكه بال زياد سنگين نشود .
مشخصات كلي رزين و پارچه مورد استفاده عبارت بود از :
-- رزين مورد استفاده چسب اپوكسي C797 شفاف محصول شركت جلاسنج (چسب دوقلوي كيلويي)
-- پارچه مورد استفاده ، پارچه گلس 200 گرمي نسوز
-- زمان ژله اي شدن چسب حدود 4 ساعت
-- زمان سفت شدن چسب حدود 12 ساعت
-- زمان خشك شدن كامل چسب حدود 24 ساعت
براي شروع كار مقدار مساوي از چسب دوقلو را با هم قاطي كرده و با يك تكه چوب نرم آنرا به سطح بال ماليده و نيم ساعت صبر كردم تا چسب خودش را بگيرد . سپس پارچه گلس را كه قبلا به شكل بال بريده بودم روي چسب گذاشته و كاملا با دست فشار دادم تا پارچه خوب به چسب آغشته شده و به اصطلاح ، چسب حسابي به خورد پارچه برود .

موارد مهمي كه در فايبرگلس كردن ياد گرفتم :
-- بعد از زدن چسب ، مدتي بايد صبر كرده و سپس پارچه را روي چسب پهن كرد
-- بعد از گذاشتن پارچه روي چسب ، بايد با مالش دادن كافي ، پارچه را كاملا به بدنه كار چسباند بطوريكه هيچ حبابي زير كار باقي نماند .
-- بعد از گذاشتن پارچه روي چسب ، از چسب زدن روي پارچه خود داري كنيد . اگر نياز به چسب كاري روي پارچه داريد صبر كنيد تا چسب قبلي خشك شده و بعدا اينكار را بكنيد .
-- براي اينكه چسب اپوكسي ، خوب به خورد پارچه برود بهتر است با يك سشوار صنعتي و يا يك فندك حسابي گرم شود تا حدي كه چسب از روي پارچه بيرون بزند .
-- اگر محلي وجود دارد كه زاويه تند مانند 90 درجه دارد بعد از ژله اي شدن ، بايد حتما با فشار دادن كافي حباب هاي زير كار را خارج كرد ، چرا كه در تجربه من ، محلهاي زاويه دار كار بشدت دچار حباب گرفتگي شدند مگر جاهايي بعد از ژله اي شدن فشار داده بودم .
و اما تكميل بال :
براي نهايي شدن ساخت بال كارهاي متعددي بايد انجام ميشد تا بتوان به آن بال يك هواپيماي مدل گفت كه اينكارها عبارت بودند از :
-- تميز كاري و سمباده زدن لبه هاي اطراف بال بعد از خشك شدن فايبرگلس
-- نهايي كردن محل سروها و چرخها (حين عمليات فايبرگلس كردن ، اين محلها از چسب و پارچه پر ميشوند)
-- برش درپوش محل سروها از بالسا و جازدن دقيق آنها (پيچي ساختن درپوش براي تعويض سرو در صورت لزوم)
-- نصب سروهاي راست و چپ بال در محل مناسب خودشان
-- ساخت ميله چرخها از مفتول فولادي 4 ميل (ميله هاي مخصوص فنري)
-- ساخت پايه چرخها و محكم كردن ميله چرخ روي آنها
-- نصب پايه چرخها در محل خودشان روي بال
-- ساخت الورانها بر اساس شكل دقيق ريبها از بالساي 10 ميل
-- نصب لولاي الورانها
-- سمباده زدن زير بال (بدليل سخت بودن كار ، تا آنجا كه تونستم اينكار را انجام دادم نه در حدي كه لازم بود)
-- زدن رنگ آستري با اسپري فوري قرمز
-- درآوردن محل جازدن لولاها در بال
-- نصب الورانها در بال و تنظيم دقيق آنها
-- رنگ آميزي نهايي بال با اسپري مشكي
-- روكش كردن نوك بالها با روكش سولار فيلم قرمز (براي بهتر ديده شده در هوا)
-- نصب چرخهاي اسنفجي كوچك و محكم كاري آن
-- نصب ليبل هاي زيبا سازي روي بال

ساخت بدنه مقاوم و سبك :
براي ساخت بدنه مقاوم و در عين حال سبك از فايبرگلس استفاده كردم . براي شروع نياز به قالب مناسب با شكل مورد نظر بود تا بتونم روي قالب را فايبر بكنم . براي اين منظور بلوك فومي با فشرده گي بالا را انتخاب كرده و شكل اوليه بدنه را روي بلوك رسم كردم.
بدليل اينكه طول بدنه 75 سانت بوده ولي طول بلوك فومي مورد استفاده 50 سانت بود مجبور شدم بدنه را دو تكه ساخته و بهم ديگر وصل كنم .

بعد از ساخت قالب مناسب نوبت فايبرگلس كردن بدنه بود . براي اينكار مثل بال ابتدا مقداري چسب را باهم مخلوط كرده و مدتي صبر كردم تا چسب خودش را بگيرد و سپس آنرا با يك تكه چوب نرم به سطح قالب بدنه فومي ماليده و سعي كردم ضخامت چسب در همه جاي بدنه يكسان بوده و از جمع شدن چسب در بعضي نقاط جلوگيري كنم .
بعد از آغشته كردن كامل بدنه به چسب نيم ساعتي صبر كرده و سپس يك لايه پارچه را كه قبلا به شكل بدنه بريده بودم ، روي چسب قرارداده و با گرم كردن آن سعي كردم الياف پارچه كاملا به چسب آغشته شده و چسب از روي پارچه به بيرون بزند .
براي ساخت بدنه از فايبرگلس به موارد زير بايد دقت نمود :
-- بهتر است سكان عمودي و بدنه بصورت يك تكه باشند چرا كه در اينصورت هم بدنه و هم سكان از مقاومت بالا برخوردار ميشوند
-- قبل از فايبر گلس كردن بدنه بايد محل لينكهاي الويتور و رادر در نظر گرفته شده و لوله هاي توخالي معروف به ماكاروني در داخل بدنه جايگذاري شوند
-- محل نصب بال در بدنه بايد با دقت هرچه تمامتر در قالب فومي بريده شده و قبل از شروع فايبرگلس شدن ، آماده باشد
-- بهتر است براي بخشهاي ضربه پذير بدنه مانند محل نصب موتور و اتصال بال به بدنه (هم جلو بال و هم انتهاي بال) از لايه هاي بيشتر فايبر گلس استفاده گردد
-- براي داشتن نتيجه مطلوبتر و صافتر بهتر است دو تكه پارچه يكي براي سمت راست بدنه و سكان و ديگري براي سمت چپ بدنه و سكان برش داده و آماده كرد
-- مقدار چسب زده شده به سطح قالب فومي بايد در كمترين حد ممكن باشد و تا آنجا كه ميتوانيد سعي كنيد لايه چسب خيلي نازك باشد .
-- نازك بودن لايه چسب نبايد باعث گردد كوچكترين نقطه اي از قالب بدون چسب باقي بماند چرا كه در آن نقطه حباب ايجاد شده و مقاومت كار را بشدت پائين مي آورد
-- بعد از گذاشتن پارچه و گرم كردن ، سعي كنيد با مالش دست ، سطح كار را كاملا كشيده و صاف در بياوريد (مانند تصوير زير)

-- بعد از خشك شدن فايبرگلس سري اول ، ميتوانيد مرحله قبل را يكبار ديگر تكرار نموده و سري دوم را انجام بدهيد كه اينكار به مقاومت بدنه اضافه كرده و نتيجه مطلوبتري را ارائه ميدهد .
-- بعد از خشك شدن فايبرگلس سري دوم ، ميتوانيد مرحله سمباده كاري و صافكاري را شروع كنيد كه طبيعي است هرچه اين مرحله دقيقتر باشد نتيجه نيز بهتر خواهد بود
و اما ادامه كار :
بعد از خشك شدن فايبرگلس بدنه ، نوبت به بقيه كارها رسيد . ابتدا با كاتر و سمباده زائده هاي اضافي اطراف بدنه را صاف كرده و آنرا براي بقيه كارها آماده كردم كه اصليترين اينكارها عبارت بودند از :
-- خالي كردن بدنه از فوم (بغير از دم) براي جايگذاري موتور ، اسپيد ، باطري و سروها
-- برش قسمتي از دماغه براي نصب موتور در محل خودش و سپس جايگذاري دماغه
-- نصب موتور الكتريكي در محل مناسب با توجه به زواياي درست
-- نصب اسپيد كنترل 60 آمپري در پائينترين محل بدنه (بالاي محل نصب بال)
-- نصب سروهاي الويتور و رادر
-- برش كابين براي دسترسي به گيرنده و تعويض باطري بعد از هر پرواز
-- ساخت الويتور از بالساي 8 ميل
-- نصب الويتور در محل مناسب با توجه به راستاي دقيق آن با راستاي بال طبق نقشه

آمادگي براي تست پرواز :
با توجه به اينكه موتور اكسي مورد استفاده در اين مدل داراي قدرت 800 وات بود بنابراين باطري آن خيلي سريع خالي ميشد كه براي حل اين مشكل تصميم گرفتم از باطري سه سل 4200 ميلي آمپر استفاده كنم تا حداقل بتونم 5 دقيقه پرواز را داشته باشم .
براي تست پرواز يك روز صبح به زمين پرواز رفتيم . بعد از چك كردن همه چيز آماده تيك اف شدم ، به تجربه ميدونستم كه موتور اكسي با ملخ 7 در 5 براحتي ميتواند از پس بلند كردن اين مدل با وزن 2 كيلو براحتي برآيد بنابراين با خيال راحت تراتل را فول كردم . مدل بعد از طي مسافتي حدود 10 متر با سرعت زيادي از زمين بلند شده و به سرعت اوج گرفت .
هنوز چند ثانيه از پرواز نگذشته بود كه تراتل را كمي پائين آورده و شروع به دور زدن نمودم كه ناگهان ديدم مدل خودبخود به راست پيچيد تا اومدم فرمان بچپ بدم مدل خودش بچپ پيچيد و باز براست و ...... در عرض نيم ثانيه مدل با مخ به سمت پائين اومده و به زمين برخورد كرد .
با توجه به تجربه 5 ساله ام در ساخت و پرواز مدل ، از عكس العمل مدل فهميدم كه بايد مشكلي در الويتور بوجود آمده باشد كه با بررسي مدل فهميدم كه حدسم درست بوده و الويتور در هوا كنده شده كه اين امر باعث كرش گرديده است .
دلايل كرش :
-- تنش زياد در بدنه با توجه به قدرت زياد موتور
-- عدم محكم كاري در نصب الويتور به بدنه
صدمات وارده به مدل در كرش :
با توجه به اينكه مدل هنگام برخورد به زمين در داخل خاك نرم سقوط كرد مشكل خيلي حادي پيش نيامد . صدمات وارده را ميتوان بصورت زير عنوان كرد
-- شكستن ميله نگهداردنده جلو بال در بدنه
-- كنده شده موتور از جاي خود در بدنه
-- شكستن سمت چپ الويتور
-- شكستن روكش موتور در دماغه
آمادگي براي پرواز دوم :
من بعد از حدود 4 ساعت كار تونستم مدل را براي پرواز دوم آماده بكنم